Το rock για πολλούς είναι στάση ζωής, είναι επιλογή, είναι φιλοσοφία, είναι μέσα στην ψυχή και στο μυαλό σου, πρώτα εκεί και μετά στα ρούχα σου ή και στη μουσική που ακούς (ναι δεν είναι απαραίτητο να ακούς rock ή να έχεις μακριά μαλλιά). Για αρκετούς ακόμα το rock σημαίνει πολλά: σημαίνει αυθεντικότητα, σημαίνει ελευθερία, σημαίνει αντικομφορμισμός. Ο πραγματικός rock τύπος είναι αυτός που πρώτα απ’ όλα είναι ο εαυτός του. Είναι αληθινός. Δεν το παίζει, δεν προσποιείται, δεν αντιγράφει. Γι’ αυτό άλλωστε και ξεχωρίζει. Το “δήθεν” δεν είναι rock!
Στη μουσική βιομηχανία, οι καλλιτέχνες που εκπροσωπούν αυτό το είδος της rock, σπανίζουν. Σίγουρα δεν έχουν 20 managers, κομμωτές, αμπιγιέζ και πολυάριθμα πληρώματα. Δεν νοικιάζουν πανάκριβα studios και σίγουρα δεν κατηγοριοποιούνται από πολιτικές, φυλετικές, πολιτιστικές και άλλες ταμπέλες.
Μια τέτοια περίπτωση είναι και οι The Last Internationale, που στη χώρα μας έγιναν γνωστοί ως το opening act των Guns N’ Roses, στην πρόσφατη συναυλία τους στο Ο.Α.Κ.Α. στην Αθήνα. Η Delila Paz και ο Edgey Pires, ήταν ξεκάθαροι… “Να είστε ο εαυτός σας και να αγαπάτε αλλήλους. Μην συμβιβάζεστε”! Τα μηνύματα που περνούσαν κατά τη διάρκεια της γεμάτης ενέργειας συναυλίας τους αντηχούν ακόμα στα αυτιά μας.
Ασυμβίβαστοι στις απόψεις τους και με περίσσια δύναμη να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα, οι The Last Internationale, παρόλο που ενεργοποιούνται στο χώρο τα τελευταία 20 χρόνια, είναι σαν να ξεκίνησαν μόλις χτες, επαναπροσδιορίζοντας τους εαυτούς τους ξανά και ξανά, κατόπιν πολλών εμποδίων, παρέχοντας στο κοινό μια από τις αυθεντικές rock εμπειρίες της ζωής τους. Με ένα όνομα που ταυτίζεται εσφαλμένα με πολιτικές και άλλες ιδεολογίες αλλά με ξεκάθαρα τα δικά τους μηνύματα, συνεχίζουν να παραμένουν αυθεντικοί στους εαυτούς τους αλλά και στο κοινό τους. Εξάλλου τα ράσα δεν κάνουν τον παπά. Κι αν αυτό δεν είναι rock, τότε τι είναι;
Διαβάστε όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τους The Last Internationale, όπως οι ίδιοι μας τα εξήγησαν μέσα από την αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησαν στο SounDarts.gr.
Πριν λίγες μέρες εμφανιστήκατε στην Αθήνα ως support act για τους Guns n’ Roses. Απολαύσαμε πολύ τη συναυλία σας. Πώς θυμάστε εσείς αυτή τη μέρα;
Ε: Λοιπόν, υπάρχουν πολλά σημεία.
D: Ξέρω ότι καταλήξαμε να μαγνητοσκοπήσουμε τα πάντα. Πάντα γυρνάμε πίσω και το βλέπουμε. Η ζέστη ήταν προφανώς κάτι που δεν μπορούσες να αποφύγεις. Δεν νομίζω ότι κάναμε ποτέ κάποια συναυλία με τόσο υψηλή θερμοκρασία. Έχουμε παίξει με καύσωνες στο παρελθόν αλλά νομίζω ότι ήταν η πιο ζεστή μέρα.
Ε: Έχουμε κάνει συναυλίες πολύ κοντά σε αυτή τη θερμοκρασία το περασμένο καλοκαίρι. Αλλά εκεί ψηθήκαμε. Αυτό ξέρω. Αλλά το πρώτο πράγμα που θυμάμαι είναι το σετ όταν βρεθήκαμε στη σκηνή.
D: Από τη σκηνή φαίνεται τόσο όμορφο. Δεν ξέρω, μου φάνηκε σαν κάτι από κλασική συναυλία, όπως του Freddy Mercury ή κάτι τέτοιο. Ένιωσα πώς ακριβώς φαίνεται το πλήθος, και είναι τόσο ευρύ, και οι όμορφες κολώνες, ή οτιδήποτε άλλο είναι, του σταδίου. Νομίζω από την αρχή, πριν βγω στη σκηνή, είπα στον Edgy, «Έλα, ταρακούνησέ με». Κάθε συναυλία που κάνουμε είναι σαν ένας αθλητικός αγώνας. Δεν ξέρω αν είναι πάλη ή πυγμαχία, αλλά πηγαίνουμε με το mode μιας αθλητικής ομάδας. Δεν ξέρω αν βγάζει νόημα. Ένιωθα κάπως έτσι. Ήθελα να μπω μέσα με μια ορμή ενέργειας. Τότε νομίζω ότι μόλις το κάναμε αυτό, ένιωσα ευάλωτη βγαίνοντας εκεί έξω τραγουδώντας acappella. Ίσως το κοινό να μας εμπιστευόταν περισσότερο.
Ε: Θα φοβόμουν για αυτό το πράγμα… να ερμηνεύω acapella σε τόσους πολλούς ανθρώπους. Θα ήμουν τρομοκρατημένος.
D: Βγήκαμε γυμνοί, οπότε ίσως είναι καλό.
Ε: Λοιπόν, θα ήθελα να μοιραστώ κάτι. Νομίζω ότι όταν έκανες την ερώτηση, πριν έρθει οτιδήποτε άλλο στο μυαλό μου, με κυρίευσε ένα συναίσθημα, σαν μια ζεστασιά σαν να έχω πεταλούδες στο στομάχι μου μόνο από την ερώτηση. Τότε το μυαλό μου συγχρονίστηκε και σκέφτηκα γιατί είχα αυτό το συναίσθημα. Νομίζω ότι υπήρχε κάτι πολύ ιδιαίτερο όταν ανεβήκαμε στη σκηνή. Στη συνέχεια, η πραγματικότητα μας χτύπησε όταν είδαμε μια θάλασσα ανθρώπων, η Delila κι εγώ κοιτάξαμε ο ένας τον άλλον και σκεφτήκαμε «holy shit». Δεν χρειαζόταν να πούμε τίποτα ο ένας στον άλλο. Ήταν ακριβώς αυτό το συναίσθημα που μας κυρίευσε. Ήταν λίγο τρομακτικό, αλλά υπέροχο συναίσθημα.
Είχατε την ευκαιρία να συναντηθείτε με τους Guns and Roses;
D: O Duff, ήρθε στο καμαρίνι μας πριν τη συναυλία.
Η ενέργειά σας φαίνεται να είναι ατελείωτη στη σκηνή. Πώς τα καταφέρνετε; Θέλω να πω, είναι μια στάση ζωής;
D: Νομίζω ότι με εμάς, είναι σαν να μην το θεωρούμε δεδομένο. Κάθε συναυλία για εμάς είναι σαν “Η” συναυλία. Οπότε, νομίζω ότι όπως και στη ζωή, ό,τι κι αν κάνεις και σε παθιάζει, αν δεν κατέβεις από τη σκηνή τελείως μούσκεμα, ακόμα κι όταν δεν είναι καύσωνας, πρέπει να είσαι εντελώς μούσκεμα, και συναισθηματικά να είσαι σαν «Εντάξει, έδωσα ό,τι μπορούσα». Θέλουμε απλώς να νιώθουμε ότι δημιουργήσαμε μια εμπειρία για εμάς και για το κοινό.
Παρατηρήσαμε επίσης ότι η επικοινωνία σας με το κοινό σας είναι πολύ γνήσια. Εννοώ ότι μετά τη συναυλία παραμείνατε για να βγάλετε πολλές φωτογραφίες με τους θαυμαστές σας. Πόσο σημαντική είναι για εσάς η επικοινωνία με το κοινό σας;
D: Είναι αρκετά ψηλά για εμάς, όπως η μουσικότητα έτσι και η σχέση μας με το κοινό. Είναι λίγο πολύ αυτό που είμαστε ως συγκρότημα. Θέλω να πω, συμβαίνει σε κάθε μας συναυλία, ακόμα κι αν είναι συναυλίες σε club, είναι και πάλι ακριβώς έτσι, [η επικοινωνία με το κοινό] είναι πολύ διαδραστική. Σκέφτομαι όλο και περισσότερο και θέλω να φτάνω στα άκρα ακόμα περισσότερο. Δεν ξέρω πώς να το κάνω αυτό.
Ε: Όταν βγαίνουμε από τη σκηνή, δεν παρτάρουμε ή απλώς κάνουμε παρέα και πίνουμε μπύρες ή οτιδήποτε άλλο. Τη στιγμή που κατεβαίνουμε από τη σκηνή, αν είναι μια καλή συναυλία, υπάρχει αυτό το αίσθημα ευφορίας και σχεδόν αμέσως, μιλάμε για το αν υπάρχει κάτι στο σετ που θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε, υπάρχει κάτι που θα μπορούσαμε να κάνουμε καλύτερα ή διαφορετικά. Οπότε, όπως είπε και η Delila, το αντιμετωπίζουμε σαν να ήταν αθλητικός αγώνας. Έτσι, όταν κατεβήκαμε από τη σκηνή, σκεφτόμασταν αν θα μπορούσαμε να το έχουμε κάνει ακόμα καλύτερα; Ακόμα κι αν πιστεύαμε ότι η συναυλία ήταν η καλύτερη που θα μπορούσε να είναι, σκεφτόμαστε αν θα μπορούσε πάντα να είναι καλύτερη. Αυτή είναι η νοοτροπία μας. Και έτσι, ακόμα και ώρες μετά το σετ μας, αφού είχαν παίξει οι Guns N’ Roses, βρισκόμασταν ακόμα σε λειτουργία συναυλίας, κατά μια έννοια σαν να παίζαμε ακόμα. Έτσι, πάντα βγαίνουμε στο κοινό και προσπαθούμε να συναντήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο. Εκεί πιθανότατα μας πιάσατε να βγάζουμε φωτογραφίες με όλους τους ανθρώπους που έβγαιναν, γιατί ακόμα θέλουμε να τους δώσουμε μια εμπειρία. Εξακολουθούμε να θέλουμε να δώσουμε περισσότερα από αυτά που έχουμε δώσει στη σκηνή. Σε κάθε συναυλία το κάνουμε αυτό. Μερικές φορές είναι πιο κουραστικό από την ίδια την συναυλία, ειδικά σε περιοδείες που είμαστε headliners, όταν πρέπει να το κάνεις αυτό κάθε βράδυ, αλλά είναι πολύ ικανοποιητικό. Έχει ωραία αίσθηση.
D: Το παίρνουμε όχι μόνο επηρεασμένοι από μουσικούς, αλλά κι από τον Muhammad Ali, ο οποίος είναι μια τεράστια επιρροή για εμάς. Έτσι τον σκεφτόμαστε πάντα και ήταν πάντα με τον κόσμο. Θα καθόταν εκεί αν κάποιος ήθελε αυτόγραφο και ήθελε να του μιλήσει, θα ήταν εκεί. Οπότε προσπαθούμε να μοιάζουμε περισσότερο με αυτό τον άνθρωπο.
Ε: Αυτό πάει παράλληλα με τον λόγο για τον οποίο ο Muhammad Ali ήταν έτσι, επειδή ο αγαπημένος του πυγμάχος τον σνόμπαρε ως παιδί και ήταν στεναχωρημένος. Και είπε, «Όταν γίνω πρωταθλητής, δεν θα γίνω ποτέ έτσι». Το ίδιο συνέβη σε εμάς όταν ξεκινήσαμε να κάνουμε μουσική, μια από γυναίκα που θαυμάζαμε, ένα από τα είδωλά μας, μας άδειασε. Απλώς έτρεξε από την απέναντι πλευρά του δρόμου, δεν ήθελε καν να πει ένα γεια. Είπα λοιπόν, «Αυτό είναι τρελό. Αγόρασα όλους τους δίσκους της. Είναι μια από τις αγαπημένες μας καλλιτέχνιδες. Δεν θα γίνω ποτέ έτσι». Υπάρχουν παράλληλοι.
Καταφέρατε να κάνετε καμιά βόλτα στην Αθήνα;
D: Ναι, προσπαθήσαμε να περπατήσουμε όσο περισσότερο μπορούσαμε, αλλά αρχίσαμε να ζαλιζόμαστε. Ήθελα απλώς να συνεχίσουμε να περπατάμε γιατί μας αρέσει να το κάνουμε αυτό. Όπως, στη Νέα Υόρκη, θα μπορούσε κανείς απλώς να περπατάει για ώρες, νιώθω ότι η Αθήνα είναι τέτοιου είδους μέρος. Πράγματι φτάσαμε σε μια μικρή φτωχική περιοχή το βράδυ, περπατήσαμε αρκετά τη νύχτα.
Ε: Περπατήσαμε στο χειρότερο μέρος της Αθήνας, στις 03:00 π.μ.. Υπήρχαν, κυριολεκτικά, άνθρωποι που έκαναν ναρκωτικά και ηρωίνη στα πεζοδρόμια καθώς περνούσαμε. Δεν ξέρω αν αυτή είναι μια ασφαλής γειτονιά, αλλά συνεχίσαμε να περπατάμε. Γνωρίσαμε πολλά μέρη της Αθήνας.
Είχατε κάποια καλή εμπειρία από την Ελλάδα; Θέλω να πω, ποιο είναι αυτό που σας τράβηξε περισσότερο;
D: Λοιπόν, θέλουμε να επιστρέψουμε στην Ελλάδα για πολύ καιρό. Είχαμε παίξει σ’ ένα φεστιβάλ, αλλά δεν θυμάμαι ποια χρονιά ήταν, νομίζω το 2015-16, και ήταν η πρώτη φορά που παίξαμε εκεί και η μοναδική φορά ως τώρα. Οπότε σκεφτόμαστε την Ελλάδα εδώ και καιρό.
Ε: Νομίζω ότι για εμάς η Αθήνα μας θύμισε πολλά, όχι αρχιτεκτονικά ή αισθητικά, αλλά οι άνθρωποι και η προσωπικότητά τους, μας θύμισε πολύ την πατρίδα μας. Ένιωσα σαν να ήμουν στη Νέα Υόρκη κατά κάποιο τρόπο επειδή η εξυπηρέτηση ήταν πολύ καλή. Οι άνθρωποι ήταν φιλικοί. Το φαγητό ήταν καταπληκτικό. Πολύ καλύτερο από ό,τι στη Νέα Υόρκη, προφανώς, αλλά η εξυπηρέτηση των πελατών ήταν πολύ φιλική και αυτό μας είχε λείψει. Δεν έχουμε δει τόσο καλή εξυπηρέτηση πελατών από τότε που ήμασταν στη Νέα Υόρκη. Η Νέα Υόρκη είναι γνωστή για την καλή εξυπηρέτηση πελατών και η Αθήνα είναι εξίσου ψηλά. Δεν μπορούσα να πιστέψω πόσο φιλικοί ήταν οι άνθρωποι.
Δραστηριοποιείστε στη μουσική βιομηχανία σχεδόν δύο δεκαετίες. Ποιο είναι το κίνητρό σας για να συνεχίσετε;
D: Μερικές φορές είναι δύσκολο να συνεχίσουμε επειδή είμαστε πολύ ανεξάρτητοι τώρα, αλλά έχουμε αυτές τις αμφιβολίες και λέμε, “ω, φίλε, τι κάνουμε;”, και άλλες μέρες, που σκεφτόμαστε, “ναι, είμαστε στην κορυφή του κόσμου και νιώθουμε πολύ καλά». Νομίζω ότι έχουμε τα πάνω και τα κάτω μας. Μας έχουν συμβεί πολλά, νομίζω ότι τα περισσότερα συγκροτήματα δεν θα επιβίωναν. Ήμασταν στο Λος Άντζελες για λίγο, είχαμε μια μεγάλη δισκογραφική συμφωνίας και μετά αυτό δεν πήγε καλά. Έτσι, έχουμε πήγαμε σε διάφορες χώρες, και απλώς κάναμε αυτό που κάνουμε. Στην αρχή λέγαμε ότι «παραιτούμαστε από πράγματα», και οι άνθρωποι γύρω μας θέλουν να τα παρατήσουμε και λένε πάντα πράγματα, αλλά μετά αυτό μας κάνει να θέλουμε απλώς να συνεχίζουμε να το κάνουμε.
Ε: Λοιπόν, νομίζω ότι αυτό που περιγράφεις είναι το πνεύμα του outsider. Μπορώ να σου πω πολλές ιστορίες, τόσα παραδείγματα. Είτε όταν κάποια φορά θα νιώθω απογοητευμένος, θα με σηκώσει η Delila ή αν εκείνη νιώθει άσχημα, θα τη σηκώσω εγώ. Όταν είμαστε και οι δύο απογοητευμένοι, αυτό είναι επικίνδυνο. Αλλά είναι επίσης μια ευκαιρία γιατί από αυτό βγαίνει υπέροχη μουσική. Νομίζω ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε διαφορετικό κίνητρο, διαφορετικό λόγο να συνεχίσουμε. Μόλις κάναμε μια περιοδεία πριν από λίγους μήνες, και βλέπουμε το κοινό να αυξάνεται σημαντικά. Στο Λονδίνο και στη Νορβηγία, αυτά ήταν τεράστια shows. Αρχίζουμε να παίζουμε σε θέατρα, και φίλε, χρειάστηκε τόσος χρόνος για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Και όταν δεν βλέπαμε ανάπτυξη, σκεφτόμασταν «Αγγίζουμε ανθρώπους; Περνάμε στους ανθρώπους μηνύματα; Αλλάζουμε τις ζωές κανενός;». Θέλω να έχω αντίκτυπο σε αυτόν τον κόσμο, οπότε αν δεν βλέπω το κοινό να μεγαλώνει, σκέφτομαι ίσως κάνω λάθος επάγγελμα. Αλλά επιτέλους αρχίζουμε να βλέπουμε τους καρπούς της δουλειάς μας. Αυξανόταν αργά αλλά σταθερά, αλλά τώρα βλέπουμε πραγματικά αποτελέσματα, οπότε αυτό μας κρατά. Έχουμε ακόμα πολλά εμπόδια, προφανώς, γιατί είμαστε ακόμα στη μαύρη λίστα. Έχουμε μπει στη μαύρη λίστα στις ΗΠΑ. και τώρα στην Ευρώπη, υπάρχουν μερικοί σημαντικοί άνθρωποι που πιστεύουν ότι είναι πολύ σημαντικοί, αλλά εξακολουθούν να έχουν μεγάλη δύναμη και μας βάζουν στη μαύρη λίστα και παρασκηνιακά εμποδίζουν τις συμφωνίες να συμβαίνουν. Σταματούν τον Τύπο να γράφει για εμάς. Ο ίδιος ο Τύπος δεν θέλει να γράφει για εμάς. Για παράδειγμα, είμαστε δημόσιος εχθρός Νο. 1 εξαιτίας πολιτικών πεποιθήσεων. Καταλαβαίνεις τι εννοώ; Είναι λοιπόν ένας αγώνας που δεν τελειώνει ποτέ, και αυτή η σύγκρουση είναι που ανάβει φωτιά κάτω από εμάς. Ειδικά η Delila, αν της πω τι είπε κάποιος, μπλόκαρε μια συναυλιακή ή μια δισκογραφική συμφωνία που έκανα, νευριάζει και λέει «Γάμησέ τους. Θα πετύχω μόνο και μόνο για να τους κλείσω τα στόματα». Είναι η νοοτροπία του outsider. Νομίζω ότι αυτό είναι που μας κρατάει. Νιώθω ότι άρχισα να κάνω μουσική χθες. Μου φαίνεται ακόμα ολοκαίνουργιο. Παίζαμε σε μεγάλα show πριν, όπως και πολλές μεγάλες εμφανίσεις, αλλά ένιωθα σαν να έκανα το πρώτο μου μεγάλο show, όταν ανοίξαμε για τους Guns and Roses στην Αθήνα.
Τον Μάρτιο κυκλοφορήσατε το 3ο studio album σας, με τίτλο “Running for a Dream” για το οποίο συνεργάστηκατε με τον Joey Castillo και τον ντράμερ των Sepultura, Eloy Casagrande. Πώς θυμάστε τη διαδικασία δημιουργίας του album;
D: Λοιπόν, γράψαμε και ηχογραφήσαμε τα περισσότερα τραγούδια κατά τη διάρκεια του lockdown. Κάναμε το “Unchain My Heart” πίσω στην Καλιφόρνια και όλα έγιναν από διαφορετικά μέρη. Ο Eloy Casagrande βρισκόταν τότε στη Βραζιλία. Έκανε μερικά ντραμς.
Ε: Έπρεπε να του κάνουμε τα αεροπορικά εισιτήρια να έρθει στην Πορτογαλία για να κάνει το τραγούδι γιατί έπρεπε να γίνει στο ίδιο δωμάτιο. Δεν θέλαμε να κάνουμε όλο το κομμάτι από απόσταση. Δεν λειτουργούσε επίσης.
D:Έτσι ξοδέψαμε πολλά χρήματα για αυτό, αλλά τελικά έγινε πολύ καλύτερο. Άξιζε τον κόπο αλλά ήταν πολύ ακριβό.
Ε: Ήταν μια πολύ χαοτική εμπειρία λόγω του COVID. Όλα έκλειναν, κρατήσεις σε studio, ακυρώσεις σε studio. Κανένας δεν μπορούσε να ταξιδέψει και ήταν απλώς χαοτικό.
D: Έκανα ακόμη και μερικά από τα φωνητικά στην ντουλάπα μου εδώ στο σπίτι μας στην Πορτογαλία. Τραγουδούσα ανάμεσα σε όλες τις κουβέρτες και άλλα πράγματα. Αλλά ήταν ωραία, στην πραγματικότητα, τα φωνητικά σε μερικά από αυτά τα τραγούδια, δεν μπορείς να καταλάβεις αν έγιναν σε ένα μεγάλο στούντιο ή στην ντουλάπα. Μάλλον θα τα κάνω όλα στην ντουλάπα. Χαχα.
Ε: Σημασία έχει η απόδοση.
Αφού ηχογραφήσατε το album κατά τη διάρκεια του lockdown όταν τα συναισθήματα ήταν πραγματικά πάνω κάτω, θυμάστε ποιο ήταν το τραγούδι που γράφτηκε από ένα πολύ ευάλωτο μέρος;
D: Νομίζω ότι είναι μερικά. Ξεκινήσαμε να γράφουμε το “Running for a dream” πριν από το lockdown, αλλά εξακολουθεί να είναι ίσως ένα από τα πιο ευάλωτά μας, υποθέτω. Υπάρχει ένα τραγούδι που ονομάζεται “You’ve Gotta Fight for Love”, αυτό είναι ένα άλλο που γράφτηκε κατά τη διάρκεια του lockdown. Ο χρόνος είναι επίσης περίεργος γιατί δεν θυμάμαι μερικές φορές, πού γράψαμε το κάθε τραγούδι. Οπότε όλα μπερδεύονται με τον καιρό.
Επίσης έχετε συνεργαστεί με καλλιτέχνες όπως οι Robert Plant, Neil Young, The Who, Kings of Leon, Slash, Scott Weiland, Weezer, One Republic, Tom Morello κ.α. Τεράστια ονόματα με τεράστιο υπόβαθρο. Ποια από τις συνεργασίες σας είναι αυτή που δεν θα ξεχάσετε ποτέ και γιατί;
E: Ο Tom Morello. Κάναμε περιοδεία μαζί του, αλλά είναι ο μέντοράς μας, είναι ο καλύτερος φίλος μας στη βιομηχανία και ένας από τους λόγους για τους οποίους συνεχίζουμε να κάνουμε μουσική. Μας βοήθησε σε μια πολύ σκοτεινή περίοδο όταν ήμασταν στο Λος Άντζελες.
D: Όλοι μας έχουν αφήσει διαφορετικές αναμνήσεις. Μία από τις κορυφαίες συναυλίες όλων των εποχών για εμάς, ήταν το show των Guns N’ Roses στην Αθήνα. Για μένα, ήταν, μια τόσο ιδιαίτερη συναυλία. Η περιοδεία με τον Robert Plant ήταν όταν ήρθαμε πραγματικά για πρώτη φορά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Κάναμε μαζί του μια περιοδεία στο Ηνωμένο Βασίλειο σε όλα τα μέρη όπου είχαν παίξει οι Led Zeppelin στο παρελθόν, οπότε ήταν μια πολύ συναισθηματική περιοδεία για αυτόν, έτσι ήταν υπέροχη. Και μετά η συνάντηση μας με τον Robert Plant ήταν πραγματικά ξεχωριστή.
E: Επίσης η Βερόνα πέρυσι με τους Kiss ήταν τρελή [εμπειρία]. Ναι, ήταν τρελό. Παίξαμε στην Αρένα της Βερόνας και αυτός ήταν ίσως ο πιο όμορφος χώρος για να παίξουμε. Ήταν μια μαγική βραδιά.
Κάποια κακή εμπειρία από τις μέχρι τώρα περιοδείες σας;
E: Δεν θα σου πω ένα συγκεκριμένα γιατί συνέβη τόσες φορές που αν σου έλεγα ποιες, θα ήμασταν εδώ για 2 ώρες. Δεν νομίζω ότι οι ακροατές ή οι θαυμαστές των συγκροτημάτων συνειδητοποιούν πόσο άσχημα θα μπορούσαν να φερθούν [στα συγκροτήματα] στη μουσική βιομηχανία. Δεν σας λέω αυτή την ιστορία για να κλαφτώ, αλλά είναι κάπως αστεία και κωμική κατά κάποιο τρόπο, επειδή δεν είναι τόσο μεγάλη υπόθεση, αλλά θα μπορούσε να σε γαμήσει ψυχολογικά μακροπρόθεσμα. Πολλές φορές μας έχουν φωνάξει και βρίσει για κανέναν απολύτως λόγο εκτός από το γεγονός ότι είμαστε μουσικοί και τυχαίνει να βρισκόμαστε σε ένα χώρο. Έτσι τα συγκροτήματα έχουν συνεργεία και υπεύθυνους σκηνής. Αν σου έλεγα πόσες φορές με έβρισε ο φωτιστής, οι υπεύθυνοι της σκηνής, τα παιδιά του ήχου από άλλες μπάντες, χωρίς λόγο. Απλώς θα μπουν στο δωμάτιο, θα αρχίσουν να βρίζουν, «Στο διάολο κατεβείτε από τη σκηνή σε πέντε λεπτά. Ο χρόνος σας τελειώνει σε πέντε λεπτά». Σε μια από τις τελευταίες περιοδείες που κάναμε, ακριβώς πριν από τον COVID σταμάτησα να γελάω και άρχισα να τους βρίζω πίσω. Λοιπόν, είμαστε στη σκηνή, και ακούω το “Κατεβείτε από τη σκηνή σε πέντε λεπτά”. Πάω στο μικρόφωνο κατά τη διάρκεια του soundcheck και κοιτάζω τον ηχολήπτη και λέω, “ποιος στο διάολο είναι αυτός;”. Όλοι σταμάτησαν και έκαναν «ουάου!». «Νομίζω ότι αυτός είναι ο φωτιστής». «Πες του να κλείσει το στόμα του, τότε. Πόσα λεπτά έχουμε;”, “Πέντε λεπτά”, “Τότε να βουλώσει το στόμα του». Άρχισα να βρίζω πίσω. Είχα τσαντιστεί. Κατεβήκαμε από τη σκηνή, μπήκαμε στο πράσινο δωμάτιο και ακριβώς μπροστά μας είναι το κεντρικό συγκρότημα. Δεν με νοιάζει καθόλου. Καλώ τον υπεύθυνο της περιοδείας μας. Του είπα: «Κάνε μου τη χάρη. Πηγαίνετε να μιλήσεις με τον υπεύθυνο της περιοδείας τους τώρα. Πες τους αν μου μιλήσουν ποτέ έτσι σε εμένα ή σε οποιονδήποτε σε αυτό το πλήρωμα ή σε αυτό το συγκρότημα, θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα. Δεν παίζω”. Μου λέει, “θέλεις πραγματικά να το κάνω αυτό; Ίσως αποσυρθείτε από την περιοδεία”. Του λέω, “Δεν με νοιάζει καθόλου αν μας διώξουν από την περιοδεία. Πήγαινε εκεί τώρα και πείτε του εάν κάποιος μιλήσει ποτέ σε κάποιον στο πλήρωμά μας ή σε εμάς έτσι, θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα». Μπαίνει στο δωμάτιό τους και μαντέψτε ποιος είναι εκεί; Ο τύπος του φωτισμού και ο τύπος του ήχου που απλώς μας έβριζαν. Έτσι, παρέδωσε το μήνυμά μου και οι TM έμειναν εμβρόντητοι. Ποτέ δεν του είχε μιλήσει έτσι μια μπάντα που ανοίγει το πρόγραμμα. Και λέει, «αλλά είναι η μπάντα έναρξης”. Τους απάντησε “ήξεραν ότι θα το έλεγες αυτό, έτσι ήθελαν να σου πω ότι δεν έχει σημασία αν είναι η μπάντα έναρξης. Δεν ελέγχουν την ανθρωπιά τους στην πόρτα. Είναι άνθρωποι. Τους αξίζει να τους μιλάμε με σεβασμό, όπως σας δίνουν σεβασμό. Είναι ευγνώμονες για την ευκαιρία, αλλά είναι άνθρωποι. Δεν πρέπει απλώς να τους βρίζεις μόνο και μόνο επειδή θα μπορούσαν να αποσυρθούν, δεν πρόκειται να το ανεχτούν. Εντάξει?”. 20 λεπτά αργότερα, βγαίνω από το πράσινο δωμάτιο. Ο τύπος του ήχου με πλησιάζει, μου σφίγγει το χέρι, “λυπάμαι πολύ για τον τρόπο που σου φερθήκαμε. Δεν έπρεπε να ξεφύγω έτσι. ΖΗΤΩ συγνώμη”. Από εκεί και πέρα, τα υπόλοιπα shows ήταν ομαλά. Μας μιλούσαν με σεβασμό και τους συμπεριφερθήκαμε με σεβασμό. Εξακολουθούσαν να βρίζουν όλους τους άλλους, αλλά κανέναν από το συγκρότημα ή το πλήρωμά μας. Αυτό συμβαίνει συνέχεια στη μουσική βιομηχανία. Ναί. Απαιτεί σεβασμό. Αυτό μάθαμε. Δεν είναι όλοι έτσι. Γιατί όταν κάναμε την περιοδεία με τον Tom Morello ήταν καταπληκτικά. Όταν κάναμε την περιοδεία με τον Robert Plant στο Ηνωμένο Βασίλειο, το πλήρωμά τους ήταν πολύ φιλικό. Όταν κάναμε περιοδεία με τους Cult, ήταν πολύ φιλικοί. Οπότε δεν λέω ότι αυτό συμβαίνει συνέχεια. Συμβαίνει πολύ πιο συχνά από όσο θα έπρεπε. Μας συμβαίνει κάθε χρόνο. Ο Slash ήταν απίστευτα φιλικός. Όλο το πλήρωμά τους, είναι όλοι αγαπημένοι.
Υποθέτω ότι δεν είναι μόνο αυτό το πρόβλημα στο επάγγελμά σας. Ποιο θα λέγατε ότι είναι ένα άλλο σοβαρό θέμα στον κλάδο;
E: Οι μπάντες υποφέρουν σιωπηλά όταν οι μπάντες ξεφτιλίζονται από μια δισκογραφική, όταν τις μπάντες τις γαμάει ένας μάνατζερ, όταν οι μπάντες απλώς βρίσκουν τον μπελά τους από έναν promoter, υποφέρουν στη σιωπή. Θα τους κλέψουν. Τα συγκροτήματα δεν έχουν κάποια κοινότητα όπου βοηθάμε ο ένας τον άλλον ή ένα σύλλογο ή μια ένωση μόνο και μόνο για να προστατεύονται τα δικαιώματά μας. Τα συγκροτήματα δεν ενδιαφέρονται για αυτό. Δεν υπάρχει πια κουλτούρα για αυτό. Η επαναστατική σειρά στο rock είναι εντελώς έξω. Δεν υπάρχει. Είναι όλα εταιρικά και όλοι γλείφουμε τους τυράννους και τις εταιρείες. Η rock είναι ξεπουλημένη. Δεν είναι πλέον ένα απειλητικό είδος. Στην πραγματικότητα είναι ακριβώς το αντίθετο, το οποίο μπορείς να επιβεβαιώσεις εσύ [Delila] ως γυναίκα στον κλάδο.
D: Υπάρχει τόση διαφθορά στη μουσική, όπως κάθε άλλη επιχείρηση και κυβέρνηση, αλλά είναι το ίδιο όταν είναι ένας πολύ μικρός αριθμός ανθρώπων που βρίσκεται στην κορυφή από πολύ καιρό πριν και είναι σαν να μην αφήνουν κανέναν να μπει. Είναι πολύ δύσκολο να φτάσεις στο επόμενο επίπεδο. Ναι, πρέπει να πιέζεις πραγματικά, ειδικά αν δεν φιλάς τον κώλο τους ή αν εμμένεις στις απόψεις σου για πράγματα στα οποία πιστεύεις, πολλές φορές απλώς σου κλείνουν τις πόρτες. Αυτό συμβαίνει πολύ.
Ποιος επέλεξε το όνομα «The Last Internationale» και γιατί;
D: Λοιπόν, το διαβάσαμε σ’ ένα βιβλίο. Θέλαμε ένα όνομα που να μην μοιάζει με όνομα συγκροτήματος. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα βιβλίο ή ένα κίνημα, αλλά ο Edgy βρήκε το όνομα.
E: Όταν μαζευτήκαμε, δεν σκεφτήκαμε, “ρε, θα φτιάξουμε αυτό το συγκρότημα”. Νομίζω ότι ήμασταν σαν “ρε, θα βάλουμε αυτή την ομάδα ανθρώπων, ένα κίνημα μαζί, και θα έχουμε απλώς μια δήλωση αποστολής για να ανατρέψουμε τις δυνάμεις της καταπίεσης”. Τότε η πραγματικότητα χτύπησε στα μούτρα μας. Νιώθαμε, «ω, σκατά. Αυτό πρέπει να λειτουργεί σαν επιχείρηση». Ήμασταν τόσο άφραγκοι, έπρεπε να σκεφτούμε διαφορετικά. Το ίδιο το όνομα προήλθε από ένα βιβλίο. Το έγραψε ένας αναρχικός. Τον έδιωχναν από το Berkeley και τσακωνόταν με κάποιους κομμουνιστές ή κάτι τέτοιο και κορόιδευε τον κομμουνιστή λέγοντάς του «Εγώ είμαι ο τελευταίος διεθνής». Είναι κάπως αστείο, στην πραγματικότητα, αλλά το ίδιο το όνομα, πιστεύαμε ότι ήταν ωραίο. Απλά προσθέσαμε το “Ε” στο τέλος… “Internationale”.
D: Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη σύγχυση σχετικά με το όνομα του συγκροτήματος και την πολιτική, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Νομίζω ότι στην Ευρώπη ρέει περισσότερο και οι άνθρωποι κάπως το καταλαβαίνουν. Αλλά στις ΗΠΑ, ειδικά στην αρχή, οι άνθρωποι ήταν μπερδεμένοι σχετικά με το όνομα. Για τις εταιρείες, ήταν πολύ μεγάλο ή δεν ξέρω.
E: Λοιπόν, δεν ξέρουν την ιστορία του Διεθνούς *, αλλά βλέπεις όλη την ώρα σε σχόλια και τέτοια. Νομίζουν ότι είμαστε κάτι που δεν είμαστε. Νομίζουν ότι ξυπνήσαμε. Πρώτα απ ‘όλα, δεν είπαμε ποτέ ότι είμαστε Woke **. Δεν μου αρέσουν καν οι woke ή η κουλτούρα τους. Για μένα, είναι κάτι που είναι κάπως ανόητο. Μετά έχουμε ανθρώπους της δεξιάς που σκέφτονται, “ω, μου αρέσει αυτό το συγκρότημα. Έχουν ένα τραγούδι που ονομάζεται “1984””. Δεν είμαστε ούτε δεξιοί. Οι άνθρωποι προβάλλουν πάνω μας ποια πρέπει να είναι η πολιτική μας. Νομίζω ότι πολλά από αυτά συμβαίνουν επειδή δεν μας αρέσει να κάνουμε κήρυγμα στους ανθρώπους, να τους λέμε πώς να σκέφτονται. Καλωσορίζουμε κάθε άτομο στην εργατική κοινότητα και κάθε μέσο άνθρωπο. Καλωσορίζουμε τις ιδέες, τις σκέψεις και το υπόβαθρο και τον τρόπο ζωής όλων. Δεν κάνουμε διακρίσεις. Δεν μπορείς να κάνεις τους πάντες να σκέφτονται το ίδιο. Επομένως, δεν θέλουμε να έχουμε μια μπάντα που θα τους το λέει, “πρέπει να σκέφτεστε έτσι”. Η Delila σας δίνει πάντα διαφορετικά μηνύματα, αλλά ενώνει ανθρώπους από όλα τα διαφορετικά κοινωνικά στρώματα και ανθρώπους από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, για να συναντηθούν και να μιλήσουν μεταξύ τους και να συζητήσουν. Δεν είμαστε υπέρ της λογοκρισίας. Είμαστε υπέρ της ελευθερίας του λόγου. Και γι’ αυτό, οι Αμερικάνοι δεν ξέρουν πώς να σε κατηγοριοποιήσουν γιατί πάντα υπάρχει ένα κουτί για κάποιον.
Ποια είναι τα μελλοντικά επαγγελματικά σας σχέδια;
D: Λοιπόν, σίγουρα θέλουμε να επιστρέψουμε στην Ελλάδα, μιλάμε ήδη με τον ατζέντη μας. Το album μας έχει ήδη κυκλοφορήσει και είναι εντελώς ανεξάρτητο, οπότε δεν το σπρώξαμε πραγματικά με μουσικά videos και Τύπο. Είναι κάτι σαν ένα αργό πράγμα που συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Θα κυκλοφορήσουμε λοιπόν μερικά μουσικά βίντεο. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα από αυτά.
Ποιο είναι το μήνυμά σας στο ελληνικό κοινό σας;
D: Όταν παίξαμε εκεί, ένιωθα ζεστασιά και την κοινότητα των Ελλήνων, ακόμα και από την πρώτη φορά που παίξαμε εκεί. Παίξαμε σε κάποιο πανεπιστημιακό ή πολιτικό φεστιβάλ. Δεν θυμάμαι το όνομά του, και νιώθω άσχημα γι’ αυτό, αλλά ξέρω ότι ο ελληνικός λαός έχει αυτή την καρδιά. Ειδικά τα νέα μας τραγούδια: «You gotta fight for love», «Soul on Fire» έχουν να κάνουν με το να ζεις την αλήθεια σου, να είναι καλός ο ένας με τον άλλον, αλλά και να παίρνεις θέση. Και ήθελαν να μας χωρίσουν, ειδικά στις ΗΠΑ. Προσπαθούν να μας χωρίσουν, μας βάζουν σε κουτάκια στα οποία δεν ανήκουμε. Είμαστε άνθρωποι. Προσπαθούν να αφαιρέσουν τις ελευθερίες μας. Αγαπάτε ο ένας τον άλλον και μην τους αφήσετε να σας αφαιρέσουν τις ελευθερίες σας γιατί έχουμε ζήσει πολύ από αυτό καθ’ όλη την πανδημία. Αυτό είναι το μήνυμά μας.
Ποιο είναι το μότο σας στη ζωή;
Συνέντευξη: Θοδωρής Κολλιόπουλος
* Διεθνής | Η Διεθνής Ένωση Εργατών (International Workingmen’s Association (IWA), 1864-1876), γνωστή και ως Πρώτη Διεθνής, ήταν μία διεθνής οργάνωση που αποσκοπούσε στη συσπείρωση διαφόρων αριστερών, σοσιαλιστικών, κομμουνιστικών και αναρχικών ομάδων καθώς και συνδικαλιστικών ενώσεων της εργατικής τάξης. Ιδρύθηκε το 1864 σε μία συνέλευση εργατών στην αίθουσα του Saint Martin στο Λονδίνο. To πρώτο συνέδριο της Διεθνούς έλαβε χώρα το 1866 στη Γενεύη.
**Woke | είναι ένα αγγλικό επίθετο που σημαίνει «επαγρύπνηση εναντίον φυλετικών προκαταλήψεων και διακρίσεων». Πλέον, ο όρος φέρεται να έχει αρνητική χροιά στον δυτικό κόσμο, ενώ η κουλτούρα που προωθείται γύρω από την συγκεκριμένη πολιτική, κατηγορείται ως υπερβολική και πολλές φορές παραβιαστική ως προς την ελευθερία του λόγου. Επίσης, η woke κουλτούρα κατηγορείται ότι έχει χρησιμοποιηθεί από το σύστημα, με σκοπό να προωθήσει νεοφιλελεύθερες πολιτικές, καμουφλαρισμένες με πολιτικές δικαιωματισμών και προώθησης διάφορων κοινωνικών ομάδων (όπως ΛΟΑΤΚΙ+, φεμινίστριες, ακτιβιστές του BLM κ.α.).