Reportage | Όταν το θέατρο γίνεται διαλογισμός: Το “Sword of Wisdom” στην Αθήνα

Μια μυσταγωγική εμπειρία τέχνης και πνευματικότητας πρόσφερε το U-Theatre με το “Sword of Wisdom” στο Θέατρο Παλλάς.

Στις 28 Σεπτεμβρίου το Θέατρο Παλλάς μεταμορφώθηκε σε έναν χώρο τελετουργίας και εσωτερικής αναζήτησης με τη μοναδική παράσταση “Sword of Wisdom” του U-Theatre από την Ταϊβάν. Η άφιξη της ομάδας στην Ελλάδα, για μία και μοναδική εμφάνιση, αποτέλεσε σπάνια ευκαιρία για το αθηναϊκό κοινό να γνωρίσει από κοντά την αισθητική ενός καλλιτεχνικού σχήματος που έχει κατακτήσει τις σημαντικότερες σκηνές του κόσμου, από τη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο έως τη Μόσχα και την Οσάκα. Με συνδυασμό κρουστών, χορού, πολεμικών τεχνών, Tai Chi και σιωπής, το έργο απέδειξε πως η τέχνη μπορεί να ξεπεράσει τα σύνορα της γλώσσας και να λειτουργήσει ως οικουμενικό μέσο επικοινωνίας.

Η ατμόσφαιρα στο Παλλάς ήταν από την αρχή υποβλητική. Δύο μεγάλα γκόνγκ τοποθετημένα στις άκρες της σκηνής έμοιαζαν να ορίζουν έναν συμβολικό κύκλο, ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο θα ξεδιπλωνόταν η ιστορία του “Γενναίου”. Μουσικοί και ηθοποιοί ανέβαιναν αθόρυβα στη σκηνή, άλλοτε μόνοι και άλλοτε όλοι μαζί, κρατώντας τα κρουστά τους. Με ρυθμούς που εναλλάσσονταν ανάμεσα στη δύναμη και τη γαλήνη, μας μύησαν σε έναν κόσμο, όπου ο ήχος δεν είναι απλώς μουσική, αλλά εργαλείο εσωτερικής συγκέντρωσης. Αν και τα λόγια που ακούγονταν ήταν στα κινέζικα και παρέμεναν ακατανόητα για το κοινό, η συνολική εμπειρία δεν έχανε τίποτα από την έντασή της• αντίθετα, ενίσχυε το αίσθημα της συμμετοχής σε μια παγκόσμια τελετουργία.

Ο κεντρικός ήρωας, ο “Γενναίος”, ξεκίνησε τη διαδρομή του από τη σύγκρουση με τον φόβο και την άγνοια. Οι κινήσεις του, πότε δυναμικές και πότε αργές σαν σε διαλογισμό, έμοιαζαν να ενσαρκώνουν την εσωτερική πάλη με τους προσωπικούς δαίμονες. Κάθε χτύπος στο τύμπανο, κάθε κραδασμός του γκόνγκ λειτουργούσε σαν αντήχηση αυτής της μάχης, ενώ οι στιγμές σιωπής πρόσφεραν χώρο για περισυλλογή. Η ιστορία δεν αφηγούνταν με λόγια, αλλά με την ίδια τη σωματικότητα των ερμηνευτών και τη δύναμη του ήχου, οδηγώντας σταδιακά τον θεατή στη διαύγεια και την κατανόηση.

Το “Sword of Wisdom” είναι εμπνευσμένο από τέσσερις βουδιστικούς στίχους και αυτό το πνευματικό υπόβαθρο ήταν εμφανές σε όλη τη διάρκεια της παράστασης. Το έργο δεν ακολουθούσε τη δομή ενός παραδοσιακού θεάματος, αλλά περισσότερο ενός τελετουργικού ταξιδιού. Ο συνδυασμός κίνησης και ακινησίας, δύναμης και τρυφερότητας, παρέπεμπε σε μια βαθύτερη αναζήτηση: την προσπάθεια του ανθρώπου να συμφιλιωθεί με τον εαυτό του και να φτάσει στη σοφία μέσα από την εμπειρία της πάλης.

Η πορεία του U-Theatre φανερώνει την ιδιαιτερότητα αυτής της καλλιτεχνικής πρότασης. Η ομάδα ιδρύθηκε το 1988 από τη Liu Ruo–Yu, η οποία εμπνεύστηκε από τη θεατρική φιλοσοφία του Jerzy Grotowski, και το 1993 γνώρισε μια σημαντική καμπή με την ένταξη του κρουστού Huang Chih–Chun, ο οποίος εισήγαγε τον διαλογισμό ως αναπόσπαστο στοιχείο της καλλιτεχνικής τους εκπαίδευσης. Από τότε, το U-Theatre ανέπτυξε ένα στυλ γνωστό ως “U-Theatre Aesthetics”, που ενώνει την Ανατολική φιλοσοφία με τη Δυτική θεατρικότητα και αναδεικνύει τη σύνδεση με τη φύση και τη σωματική συνειδητότητα.

Η χθεσινή εμφάνιση στο Παλλάς ανέδειξε όλα αυτά τα στοιχεία με τρόπο συγκλονιστικό. Δεν ήταν μόνο μια καλοδουλεμένη καλλιτεχνική παράσταση, αλλά και μια άσκηση εσωτερικής πειθαρχίας που απαιτούσε από το κοινό να αφεθεί στη ροή των ήχων και των εικόνων. Το αίσθημα της ηρεμίας που δημιουργούσαν οι ερμηνευτές ερχόταν σε αντίθεση με την ένταση των κρουστών, χτίζοντας ένα δυναμικό παιχνίδι ανάμεσα στην ένταση και τη γαλήνη.

Η υποδοχή του κοινού υπήρξε θερμή και συγκινημένη. Πολλοί θεατές έμοιαζαν να βγαίνουν από την αίθουσα σιωπηλοί, σαν να ήθελαν να διατηρήσουν για λίγο ακόμη την εσωτερική γαλήνη που τους πρόσφερε η παράσταση. Άλλοι σχολίαζαν τη δύναμη των εικόνων και την αίσθηση ότι βρέθηκαν μπροστά σε κάτι που ξεπερνά τα στενά όρια του θεάτρου και αγγίζει τα όρια μιας πνευματικής εμπειρίας.

Το “Sword of Wisdom” δεν είναι απλώς μια διεθνής παραγωγή που βρήκε τον δρόμο της μέχρι την Αθήνα. Είναι μια υπενθύμιση ότι το θέατρο μπορεί να είναι ταυτόχρονα τέχνη και άσκηση ζωής, ένας καθρέφτης της ανθρώπινης ύπαρξης που αποτυπώνει την πάλη με τον φόβο και την άγνοια και τη σταδιακή πορεία προς τη σοφία. Το U-Theatre κατάφερε να χαρίσει στο αθηναϊκό κοινό μια βραδιά διαφορετική από κάθε άλλη, μια εμπειρία που δύσκολα περιγράφεται με λόγια αλλά μένει χαραγμένη ως εσωτερικό βίωμα.